EYT’de Son Dakika Gelişmesi! 5 Farklı Seçenek Masada!

Yaklaşık 2.5 milyonu SSK’lı, 1 milyon 300 bini bağkurlu, 1 milyon 200 bini ise Emekli sandığı olmak üzere hemen hemen 5 milyon EYT’linin gözü kulağı haberlerde, çıkacak düzenlemelerde ve hükümetin alacağı yeni kararlarda.

Bu konuda Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın talimatı EYT’lilerde büyük heyecan yarattı.

EYT’liler ile ilgili nasıl bir çözüm üretileceği konusunda ciddi araştırmalar yapılacak, çeşitli maliyetler hesaplanacak ve detaylarıyla birlikte Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’a bir öneri sunulacak.

Sunulan önerinin ardından EYT’liler ile ilgili son kararı Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan verecek.

EYT’de Nasıl Seçenekler Var ? Hangi Seçenekler Daha Avantajlı ?

EYT’lilerin uzun zamandır çok yoğun talepleri var, gün geçtikte artan bu talepler üzerine neredeyse 10 yıldır EYT’liler ile ilgili çeşitli seçenekler üzerinde çalışılıyordu.

EYT konusu yalnızca siyasi ve idari bir karar olmayıp çok ciddi de bir maliyet getireceği için ekonomik anlamda da çok önemli bir karar.

Yapılan bazı çalışmaların ardından aynı anda 1 milyona yakın kişinin emekli olabileceği ortaya çıktı. Haliyle bu durumu karşılamak için ciddi bir maliyete ihtiyaç olacak. Bu sebeple seçeneklerde ön plana çıkanları mali açıdan daha uygun olanlar.

SEÇENEK 1 : KISMİ EMEKLİLİK

Eğer 9 Eylül 1999 öncesinde sigortalı iseniz 10 yıl prim ödemesi yaparak emekli olabilirsiniz. Bu seçeneğe kısmi emeklilik adı veriliyor. 3600 günü tamamlayan kadınlar 50, 3600 günü tamamlayan erkekler 55 yaşını doldurmasıyla birlikte emekli olabiliyor. Hangi yaşta emekli olacağınız 3600 günü tamamladığınız tarih ya da 50-55 yaş şartı ile belirleniyor.

Fakat EYT kapsamında 3600 günü tamamlayan kadınların 50, erkeklerin ise 55 yaşında emekli edilmeleri bu seçenekle gündemde.

SEÇENEK 2 : SÜREYİ TAMAMLAMAK

Bu seçenekte tamamen 1999 öncesi emeklilik şartları geçerli oluyor.

Erkeklerde 9 Bin günü kadınlarda ise 7200 günü sigortalı şekilde tamamlayan kişiler yaş şartına takılmadan emekli oluyor.

Bu seçenek 2021 yılından erkeklerde 25 yıl geriye döndüğümüzde 1996 yılı veya daha öncesinde sigortalı olmaya başlayan erkekler için geçerli oluyor. Kadınlarda ise tam 20 yıl geriye dönmemiz gerekecek.

SEÇENEK 3: PRİMİ TAMAMLAMAK

Bu seçenekte 9 Eylül 1999 öncesi sigortalı olanlar için sigortalarının başladığı ilk güne göre 5000 ile 5975 gün arası prim gerekecek. Bu şartlara uyup gün primini dolduran kişilerin yaş şartına takılmadan emekli olabilmesi bu seçenek ile gündemde.

SEÇENEK 4: ALMANYA SİSTEMİ

Bu seçenekte Almanya’da daha önce yapılan sistemde olduğu gibi sigortalı kişiye teklif veriliyor. Emekliliğine kalan her yıl için tam yüzde 2 oranında kesinti yapılıyor. Örneğin emekliliğine 3 yıl kalmış bir kişi yüzde 6 kesinti ile emekli olabiliyor.

Bu seçenek çalışanlara daha az maaşla daha erken emekli olma fırsatı sunuyor.

SEÇENEK 5: FİNLANDİYA SİSTEMİ

Bu seçenekte de belli oranda bir kesinti belirleniyor. Sigortalı kesintiyle daha az maaşla daha erken emekli oluyor. Fakat bu seçenekte Alman sisteminden farklı olarak yasanın belirlediği yaşa gelip tüm emeklilik şartlarını tamamladığınızda yapılan kesinti ortadan kalkıyor ve kesintisiz bir şekilde emekli maaşı almaya devam ediyorsunuz.

Eyt Sorunu Nedir? Emekliler Ne İstiyor?

Emeklilikte yaşa takılanlar 9 Eylül 1999 öncesinde sigortalı olan çalışanlar için geçerli bir tabir. Bu çalışanlar ilk işe girdiğinde Erkek ise tam 25 yıl, kadın ise tam 20 yıl hizmet süresini doldurarak herhangi bir ek yaş şartı olmadan emekli olabildikleri bir sistem vardı. Özellikle bu durumun 90’lı yıllarda çok reklamı yapılmış, birçok insana 30-40 yaşlarında emekli olabileceklerinden bahsedilmişti.

Git gide büyüyen bu durumun ardından SSK bütçesi düzenli olarak açık vermeye başlamış kurum bu durumdan ciddi hasar görmüştü.

SSK’yı bu zor durumdan çıkartmak için bu kez de 1999 yılında yeni çıkan bir yasa ile

Emeklilik için kademeli olarak ek yaş şartı getirildi. Bu yasaya göre emeklilik için Erkeklerde tam 25 yıllık sigorta süresi, belli bir prim şartı ve 44-58 arasında değişen ek yaş şartı getirildi. Kadınlarda ise tam 20 yıllık sigorta süresi, belli bir prim şartı, 38-56 arasında değişen ek yaş şartı getirildi. Bu yeni kademeli yaş şartı sistemi ile 9 Eylül 1999 sonrasında sigortalı olanlar için yıl şartı yerine 7 bin gün prim şartı geldi. Bu prim şartını tamamlayan kadınlar 58 erkekler ise 60 yaşında emekli olabiliyor. Oysa ki 9 Eylül 1976 öncesinde sigortalı olan bir erkek sadece 5 bin gün şartını tamamlayarak emekli olabiliyordu.

Kadınlarda ise 1 Nisan 1981 tarihinden önce sigortalı olan bir kadın sadece 5 bin gün şartını tamamlayarak emekli oluyordu.

Emeklilikte yaşa takılanların en büyük isyanı 1999 yılında çıkartılan kademeli yaş şartı yasası. Haklarının alındığını savunan EYT’liler kendileri ilk sigortalı olduğu tarihte geçerli olan yasada olduğu gibi Erkeklerde 25 yıl kadınlarda ise 20 yıllık primleri dolduğunda ek bir yaş şartına takılmadan emekli olmak istiyorlar.