Memur Alımında Acil Çözüm Bekleyen Sorunlar

İşte Ahmet Ünlü‘ye göre, memur, sözleşmeli ve işçi alımlarındaki acil çözülmesi gereken konular

Memur alımında Acil Çözüm Bekleyen Sorunlar

Birçok kamu kurumu, memur alımında “Kamu Görevlerine İlk Defa Atanacaklar İçin Yapılacak Sınavlar Hakkında Genel Yönetmelik” kapsamı dışına çıkmıştır. Bu nedenle KPSS B grubu kadrolara personel alımında sözlü alım yöntemi getirilmiş ve işin adeta suyu çıkarılmıştır. Sözlü alım yöntemi ile nitelikli personel seçimi yapılacağı gibi bir savunmanın ne kadar gerçek dışı olduğu yaşanan süreçte görülmüştür.

Yine il özel idareleri ve belediyelerin ısrarları sonucunda KPSS B grubu kadrolara memur alımına sözlü sınav getirilmiştir. Maalesef, il özel idareleri, belediyeler ve bunlara bağlı kuruluşlar ile bunların üyesi olduğu mahalli idare birlikleri ve döner sermayeli kuruluşlara ilk defa memur olarak atanacaklara ilişkin usul ve esasları düzenleyen yönetmeliğin bu haliyle ne sistem kurulabilir, ne siyasi atamalar önlenebilir, ne de liyakat merkeze oturtulabilir.

Sözleşmeli Personel Alımında Acil Çözüm Bekleyen Sorunlar

Sözleşmeli personel alımıyla ilgili olarak acilen yapılması gerekenleri şu şekilde sıralayabiliriz;

1- Kamu Görevlerine İlk Defa Atanacaklar İçin Yapılacak Sınavlar Hakkında Genel Yönetmelik, Kamu Kurum ve Kuruluşlarına İşçi Alınmasında Uygulanacak Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik ve Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına İlişkin Esaslarda eş zamanlı yapılacak bir düzenlemeyle, KPSS puanlarının, sadece statü içi değil statüler arasında da bir kez kullanılabileceği düzenlenmelidir.

2- Burada istisna olup olmayacağına diğer ilgili kurumların görüşleri alındıktan sonra karar verilmelidir. İstisnalar, yatırım ve finansman kararnamesinde olduğu gibi mesleğe özel yarışma sınavıyla girilen kadrolar ile unvan değişikliği niteliğindeki atamalar olarak düzenlenebilir. Şayet istisna olacaksa dahi bu istisna ancak 3 yıldan sonra olmalıdır.

3- KPSS ile yerleşenler merkezi olarak takip edilememektedir. Bir yerleştirme döneminde yerleştirildiği halde yaptırım olmadığı için feragat dilekçesi verenler dahi bulunmaktadır. Yani yaptırım sadece sözleşme imzalayanlar için geçerli olup, bir kuruma yerleşmek sözleşme imzalamak anlamına gelmemektedir.

Yine kamu kurum ve kuruluşlarının toplu yerleştirmesi yapılmadığı ve kamu kurumları ÖSYM’ye ayrı ayrı yerleştirme için ilana çıktıkları için bir aday aynı KPSS puanıyla birçok kuruma yerleştirilmekte ve sadece birine gittiği için de pozisyonlar boş kalarak yerleşemeyen adaylar mağdur olmaktadır.

4- Belediyelere alınan sözleşmeli personel ise hem yöntem hem sınav hem de sürekli sorun oluşturması bakımından mutlak surette çözüme kavuşturulması gereken bir konudur. Belediye başkanlarınca büyük bir takdir hakkı ile alımı yapılan sözleşmeli personel belediye seçimleri ile adeta diken üstünde oturmaktadır. Belediye başkanlarının değişmesinde ise kıyım yaşanması alışılagelen sıradan bir konu olmuştur. Bu sorunun da çözülmesi gerekmektedir.

5- Sözleşmeli personel alımındaki sözlü sınav acilen masaya yatırılmalıdır. Aynı unvanlı pozisyonlara bir kurum merkezi yerleştirmeyle personel alırken başka bir kurum sözlü sınavla personel alımı yapmaktadır. Sözlü sınav acilen kaldırılmalıdır.

6- Öğretmen alımında yaşanan sorunlar da acil çözüm bekleyen konular arasındadır. Binlerce adayı sözlü sınava sokup da beklentiye sokmak ya da öğrencilere örnek olacak öğretmen adaylarını daha kamu hizmetinin giriş kapısında referans peşinde koşturmak doğru değildir.

Kamu İşçisi Alımında Acil Çözüm Bekleyen Sorunlar

Son zamanlarda Kamu Kurum ve Kuruluşlarına İşçi Alınmasında Uygulanacak Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmeliklerin kapsamının dışına çıkarılan kamu kurumu sayısı giderek artmaktadır. Her ne kadar yönetmelik kapsamından çıkarılan kurum sayısı artsa da Yönetmelik kapsamı dışındaki işçi alımlarında nasıl bir yol izlenmesi gerektiği de açıklanmıştır.

En önemli kural ise kamu kurum ve kuruluşlarını işçi alımı yaparken adil ve şeffaf davranma konusunda gerekli tedbirleri almaya zorunlu tutuyor. Özetle ben yönetmelik kapsamında değilim diyen hiçbir kamu kurumunun ilansız ve sınavsız eleman almasının mümkün olmadığı açıkça hüküm altına alınmıştır. Fakat buna çoğu zaman uyulmadığı, İş-Kur’un da gerekli denetimi yeterince yapmadığından sınavsız alım yöntemi çok yaygınlaşmıştır.

En önemli sorunlardan birisi de kura usulü ile işçi alım yöntemidir. Buna göre orta öğretim mezunları ile temizlik, güvenlik ve koruma, bakım ve onarım hizmetleri için KPSS şartı kaldırıldığı için üç veya beş kişilik işçi alımı için binlerce kişi kura kuyruklarına girmek zorunda kalmış ve korkunç bir hayal kırıklığı oluşmaya başlamıştır.

Bir taraftan KPSS şartı kaldırılıp, diğer yandan kuradan çıkanları sözlü sınava tabi tutmanın izahını yapmak mümkün değildir. Bu yöntem tek kelimeyle kamu hizmetinde ciddi bir nitelik kaybına ve kayırmacılık algısına yol açtığı için gereksiz tartışmalar ortaya çıkmıştır. Dolayısıyla acilen bu soruna çözüm bulunması gerekmektedir.

Bir de İş-Kur tarafından tedavüle sokulan toplum yararına çalıştırma kapsamında sınavsız işçi alımları var ki, bu konunun baştan aşağı masaya yatırılması gerekmektedir. Her ne kadar birçok yerde kura ile alım yapılsa da her yerde aynı uygulamanın olup olmadığını bilinmemektedir.

Yine işçi alımında merkezi yerleştirme olmadığı için kişilere özel ilan verilmesi de sorun olarak karşımıza çıkmaktadır. Ayrıca işçi taleplerinin ilçe, il, bölge ve ülke düzeyinde karşılanması yöntemi de üzerinde düşünülmesi gereken bir durumdur.