DOLAR

32,3792$% 0.18

EURO

35,0812% -0.02

GRAM ALTIN

2.325,39%0,27

ÇEYREK ALTIN

4.016,00%0,26

BİST100

9.118,39%0,42

BİTCOİN

2270636฿%-0.66057

a

Pandemi Koşullarında Sağlıkçılar ve Hasta Hakları

Pandemi Döneminde Hukuksal olarak hem Sağlıkçıların hem de Hastaların Haklarını irdeledik. Siz de bu yaşanan normallerin dışında durumda nelere hakkınız olduğunu, nelere olmadığını bilmekle mükellefsiniz.

Son zamanlarda çok fazla sağlıkta şiddet haberleri duymaya başladık. Sağlıkçılara uygulanan bu şiddetin ne kadarı haklı ne kadarı haksızdır. İlk olarak şunu belirtmekte fayda var ki şiddetin her türlüsü haksızdır. Şiddet uygulandığı zaman haklı iseniz bile haksız konuma gelirsiniz. Bu sebeple de haklıyım dövdüm haklıyım hakaret ettim gibi mazeretler haklı sebep olamaz.

Hastalar kanunda belirlenen bazı geniş çaplı yasal haklara sahiptir. Ancak bu hakların arasında hiçbir zaman darp etme hakkı gibi bir hak bulunmamaktadır. Pandemi süreci hepimizin ayarları ile oynadı. Sağlık problemleri, kapanma sonucu ekonomik sıkıntılar, işsizlik gibi faktörler herkesin sinir yaylarını yeterince gerdi. Bunların üzerimizde oluşturduğu etkiyi atamadığımız için gereksiz yerlerde ve gereksiz şekilde aslında birbirimize patlıyoruz. Daha normal bir ortam olsa herkes medeni bir şekilde problemleri konuşup çözebilir. Nezaket ve üslup aslında tüm sıkıntılı durumların üstesinden gelebilir.

Sağlıkçıların Ve Vatandaşların Tahammül Sınırı Nereye Kadar İndi?

Bu yazında hani haklardan bahsedecektin sağlıkçıları koruyup durdun gibi düşünenler olabilir. Haklar kolay onlar anlatılır, tartışılır. Ancak önemli olan empati yapabilmek. 48 saatlik nöbet periyotları, pandeminin zor koşulları, ailelerine virüs bulaştırma korkusu, aldıkları ücretlerin yetersiz olması gibi sebepler sağlıkçıları da ciddi anlamda olumsuz etkiledi. Bu süreçte onlar canla başla çalışmasaydı şuan daha kötü durumda olabilirdik. Bu kadar problem onların da ister istemez sinirlerinin ayarı ile oynadı.

Size kendi yaşadığım durumdan bahsedeyim. Diş hastanesinde randevum vardı ve kimsenin hakkına girmemek için evden bayağı erken çıktım otobüse bindim. Biraz ilerledikten sonra öndeki araçlar kaza yapmış ve otobüs milim hareket etmiyor. Yaklaşık 1 saatte 10 dakikalık yolu anca gittik. Tabi ilk randevu olduğu için randevu zamanımdan 10 dakika gitmiş. Girdim doktor haklı olarak neden saatinizde randevuya gelmediniz işleminiz yarım saatten fazla sürecek diğer hastayı nasıl bekleteyim yaptığınız doğru mu dedi? Sabahtan beri trafikte olma ve geç kalma korkusunun oluşturduğu sinirden olmalı. Ben mi yaptım trafikteki kazayı dedim, elimden geleni yaptım erken çıktım kimsenin hakkına girmemek için ama yetişemedim ne yapayım diye sesim yükselmiş. Doktor da tabi ki size düzgünce söylüyorum neden böyle tepki veriyorsunuz, ben ne yapayım hastayı mı almayayım dedi. Sonra durdum aslında ikimizin de kasıtlı yaptığı bir hareket yoktu. Kusura bakmayın trafikte gerildim, sonrakinin hakkına da girmeyeyim diye erken çıktım ama muhtemelen trafikte gerildim size patladım dedim. O da aynı şekilde siz de kusura bakmayın dedi. Anlık bir durakladığımız takdirde aslında yaptığımız şeylerin ne kadar boş olduğunun farkına varmış olacağız.

 Genel Olarak Hasta Hakkı Nelerdir?

Sağlık hizmetlerinden faydalanma hakkı en temel hasta haklarından olmak ile birlikte içerisinde adalet ve hakkaniyete uygun olarak faydalanma, bilgi isteme, sağlık kuruluşunu seçme ve değiştirme hakkı, personeli tanıma, seçme ve değiştirme, öncelik sırasının belirlenmesini isteme, tıbbi kriterlere uygun teşhis, tedavi ve bakım, tıbbi gereklilikler dışında müdahale yasağı, ötenazi yasağı, tıbbi özen gösterilmesi gibi hakları kapsar.

Bu saydığım kapsamda haklarınızı kısaca özetlemek gerekirse eşit olarak sağlık hizmetlerinden faydalanmalısınız. Birinin parası çok diye ya da para verdi diye diğer hastadan üstün olamaz. İstediğiniz hastanede muayene ve tedavi de olabilirsiniz kimse bu hakkınızı engelleyemez. Her zaman yanlış anlaşılan bir hak olan personeli tanıma, seçme ve değiştirme hakkıdır. Bu hak tam olarak şöyledir. Hastanede o bölüme bakabilecek ve o gün görevli doktorlardan istediğinizi seçebilirsiniz. Ama o gün görevli olmayan ya da nöbetçi tek doktor ise o konuda bu durumda seçme sınırınız bu kriterlere kadardır. Yoksa ben seni istemiyorum başka doktor gelsin gibi bir durum söz konusu olamaz. Evet, siz vatandaşsınız ancak karşınızda da size hizmet etmeye çalışan başka bir vatandaş duruyor. Diyelim ki doktor saygısızlık yaptı çıkın başhekime verin şikayet dilekçenizi işinize bakın.

Çok fazla karıştırılan öncelik sırasının belirlenmesine gelelim. Eğer hastane ya da sağlık kuruluşunun hizmeti yetersiz ise yani yeterli doktor yoksa bu durumda hastanın durumunun önem ve acilliğine göre doktordan öncelik belirlemesini isteyebilirsiniz. Örneği kan kaybeden bir hasta ile karnı ağrıyan bir hastanın öncelik sırası farklıdır. Doktor tıbbın gerektirdiği konulardan fazlasına müdahale edemeyecek ve bedensel bütünlüğünüzü korumak ile yükümlü olacaktır. Hep duyulur ameliyat sırasında içerde gazlı bez ya da makas unutulmuş olabiliyor. Bu durumlarda gerekli yerlere şikayetinizi yapmanız gereklidir. Ötenazi ülkemizde kanunen yasaktır. Siz ne kadar isteseniz de şikayet de etseniz doktor bu isteğinizi yerine getiremez. Diğer haklar ise okunduğunda da anlaşılabilecek haklardandır.

Her hasta sağlık durumu ile ilgili bilgi alma hakkına sahiptir. Sağlık çalışanı hastalığın nasıl ilerleyeceğini, tedavi sürecini ve müdahalenin nasıl ve ne şekilde yapılacağı gibi konular hakkında hastaya bilgi vermek zorundadır. Bunlara ek olarak da hasta sağlık durumu ile ilgili kayıtları inceleme ve kayıtların düzeltilmesini isteme hakkına sahiptir. Sağlık çalışanının bilgi verme zorunluluğu bulunur. Ancak bazı durumlar kanunda düzenlenen bilgi verilmesinin caiz olmadığı ve tedbir alınması gereken haller olarak düzenlenmiştir.

pandemide sağlıkçı ve hastalar

Pandemi Döneminde Sağlıkçı ve Hasta Hakları

Bilgi verildiği takdirde hastanın sağlık durumu ve tedavisi tehlikeye girecek ise ya da ruhsal olarak kötü olup hastalığı daha da ilerleyecek ise bu durumda hasta yerine ailesi bilgilendirilir. Bazı durumlarda ise hastanın kendisi ailesinin ya da kendisinin bilgilendirilmesini yasaklayabilir. Ancak bu durumda karar hastadan yazılı olarak alınır. Eğer kanunlarda bilgilendirilmesini yasaklama gibi durum yasal olarak imkansız ise bu durumda bu hakkını kullanamaz. Örneğin salgın hastalıklarda hastalığın gizlenmesi ve tedbir alınmaması salgını büyüteceğinden ya da yakınlarını tehlikeye atacağından bu durumda bu konuda bilgilendirilmenin yasaklanmasını isteyemez.

Hastanelerde isteyebileceğiniz hasta haklarının korunması başlığı ile düzenlenen diğer haklarınıza gelelim;

Mahremiyete saygı gösterilmesini isteyebilirsiniz. Sadece müdahaleyi yapacak sağlık çalışanı ile muhatap olmak istemeniz en doğal hakkınızdır. Rızanız olmadan tıbbi müdahalelere tabi tutulamazsınız. Ancak kanun bunun istisnasını düzenlemiştir. Eğer kişinin suç işlediği ya da suça dair üzerinde delil bulundurduğu kanaatine varılmışsa bu durumda müdahale mümkündür. Örneğin uyuşturucu ticaretlerinde bazen deri altına uyuşturucu dikilmiş olabiliyor ya da midesinde kapsül olarak uyuşturucu madde taşınıyor olabiliyor. Bu durumda kişi istemese de ameliyata sokulup mide ya da derideki o malzemelerin çıkartılması gereklidir. Hasta olarak bilgilerinizin gizli kalmasını isteme hakkınız vardır. Bu bilgiler kimseyle paylaşılamaz.

Tıbbi müdahalelerde rızanız olması gerekir ve genelde rıza formu doldurursunuz. İstediğiniz zaman tedaviyi reddedebilir ya da durdurabilirsiniz. Eğer üzerinizde alışılmışın dışında bir tedavi denenmesi isteniyorsa bu tedavinin daha önce hayvanlar üzerinde denenmiş ve etkisi kanıtlanmış tedavilerden olması gerekir ve sizin de bu tedaviye rızanızın olması gereklidir.

Organ ve doku alınmasında rızanızın olması gereklidir ancak 18 yaşını doldurmamış ya da ayırt etme gücünü yoksa kişinin, bu kimselerden organ ve doku alınamaz. En çok tartışılan konulardan birisi ise aile planlaması ve gebeliğin sona erdirilmesidir. Gebelik eşin rızası alınmadığı müddetçe sonlandırılamaz. Ancak başka durumlar varsa eşin ortada olmaması, babanın belli olmaması, kötü muamele, eşe karşı insanlığa yakışmayacak davranışlarda bulunma gibi bu durumda eşin rızası aranmaz.

Tıbbi araştırmalarda gönüllü olarak yer alacağınız durumlarda ise öncelikle bakanlık izni ve rızası olmalı yoksa ilaç kullanımında denek olarak kullanılamazsınız.

Diğer Haklar Nelerdir?

Diğer haklar ise çok çeşitli haklar olmak ile birlikte sağlık kuruluşunda güvenliğinizin sağlanması gereklidir. Dini vecibelerinizi yerine getirebilmeniz için uygun ortam kuruluşça hazırlanmış olmalıdır. Hastalara ve yakınlarına sağlık personeli düzgün davranmak durumundadır. Refakatçi ve ziyaretçi gibi durumlarda gereken kolaylığı sağlamak ve gerekli tedbirleri almak durumundadır. Bunlara ek olarak da eğer doğal afet, koruyucu sağlık hizmetleri ya da sağlık kuruluşuna gidememe gibi durumlar varsa bulunduğunuz yerde sağlık hizmeti alma hakkınız da vardır.

Unutmayın haklarımız önemlidir ve korunması gereklidir. Ancak haklarımızı korumak adına kimsenin hakkına da saygısızlık etmeyelim.

YORUMLAR

s

En az 10 karakter gerekli

Sıradaki haber:

Koronavirüs Vakaları Yükselişe Geçti, İşte Salgında Son Durum

HIZLI YORUM YAP

Veri politikasındaki amaçlarla sınırlı ve mevzuata uygun şekilde çerez konumlandırmaktayız. Detaylar için gizlilik şartları, çerez politikası ve kullanım şartları sayfamızı inceleyebilirsiniz.