Pandemi, salgın, yasaklar, kısıtlamalar, aşılama çalışmaları derken koskoca bir kış mevsimini daha geride bırakmamıza sayılı günler kaldı. Her ne kadar; salgının gölgesinde, biraz buruk ve sıkıntılı bir kış mevsimi geçirmiş olsak da, herkesin içini sevinçle kaplayan, cıvıl cıvıl mevsim olan bahar mevsimi giderek yaklaşıyor.

Bu mevsimde bahçeli bir eve sahip olanların yaptığı ilk ve en önemli çalışmalardan birisi de bahçe bakımı ve bahçenin bahara ve yaza hazırlanması işlemidir. Peki bahçe bakımı sadece bahar mevsiminde mi yapılır? Tabii ki hayır.

Her mevsimde, daha doğrusu mevsim geçişlerinde bahçe bakımının yapılması gerekir. Bahçe bakımının; araştırmalar doğrultusunda, bilinçli ve doğru bir şekilde yapılması da çok önemlidir. Çünkü bahçe bakımı sadece ağaç budamak yada sebze, meyve veya çiçek ekmekten ibaret değildir.

Sonbahar Mevsiminde Bahçe Bakımı

Bilindiği gibi; bu mevsim kışın habercisi olarak da adlandırılan bir mevsimdir. Sonbahar mevsiminde ağaçlar yapraklarını döker, soğuk havalar başlar, doğa ise yavaş yavaş kış uykusuna hazırlanmaya başlar.

Sonbahar mevsimi; bahçe bakımı ve özellikle çimlendirme işlemi için ideal bir mevsimdir. Yine bu dönemde bahçe bakımı konusunda yapılabilecek birçok farklı işlem mevcut. Bu mevsimde bahçe bakımının püf noktaları şunlardır:

Çim bakımı: Sonbahar mevsiminde bahçe bakımı işlemine; çimlerin üzerinde ki yaprak temizliği ile başlanabilir. Çimlerin üzerinde ki yaprakların temizlenmesi, çimlerin güneş ışığından daha fazla oranda faydalanmasını sağlayacaktır.

Ayrıca sonbahar mevsimi çimlendirme işlemi için de en ideal mevsimlerden birisidir. Bu dönemde bahçenin eskiyen çimlerini söküp, yerine boyu en fazla 5 cm olacak şekilde yeni çimler ekilebilir veya çim biçme işlemi uygulanabilir.

Gübreleme: Tıpkı insanlar ve doğada ki diğer canlılar gibi, toprağın da besine ihtiyacı vardır. Bilindiği üzere toprağın besini de gübredir. Eylül – Ekim aylarında, yani sonbahar mevsiminde yapılması gereken bir diğer işlem de gübreleme işlemidir. Bu işlem; isteğe göre, bahçenin tümüne yada gübre eksiği olduğu düşünülen bölgelere uygulanabilir.

Çünkü gübreleme; bahçede ki toprağın hem daha iyi ve verimli şekilde ürün vermesini sağlayacak, hem de bahar mevsimini daha verimli şekilde karşılamasına yardımcı olacaktır. Küçük bir ipucu; bu dönemde gübre üretimi kolaylıkla yapılabilir.   Bu nedenle bir komposto kutusu temin ederek, dilerseniz evinizde kendi gübrenizi elde edebilirsiniz.

Bitki dikimi: Açelya, Kamelya ve Atatürk Çiçeği gibi birbirinden güzel ve rengarenk bitkiler bu mevsimde dikilebilir. Çünkü bu grupta ki bitkiler kış mevsiminde çiçek açtığı ve kışlık bitkiler olduğu için kışa hazırlık da yapılmış olur. Kışın da size keyfini sürmek kalır.

Sonbahar mevsiminde bitki dikiminin en önemli özelliklerinden birisi de kış boyunca kar ve yağmur sularıyla, doğal yollardan sulanacak olmasıdır. Bu da bitkilerin daha kolay şekilde köklenmesine yardımcı olur.

Kış Mevsiminde Bahçe Bakımı

Kış mevsimi; soğukların başladığı, hava sıcaklığının iyice düştüğü, ağaçların da kalan son yapraklarını döktüğü mevsimdir. Her ne kadar bu mevsimde yağmur ve kar yağışları bahçe bakımını biraz daha zorlaştırıyor olsa da, yine de bakım işleminin ihmal edilmemesi gerekir.

Kış mevsiminde yine aynı şekilde budama ve gübreleme işlemlerinin yanı sıra sulama, drenaj kontrolü, kış bitkilerinin dikimi ve ilaçlama işlemlerinin de yapılması gerekir. Yani kış aylarında da bahçe bakımını ihmal etmemek önemlidir. Ayrıca; kış aylarında yağışların fazla olması nedeniyle, bahçenizde yabani otlar artış gösterebilir.

Bu otların temizlenmemesi, bitkilerinizin gelişimini engeller. Bu nedenle yabani otların temizliğini de düzenli olarak yapmanızda fayda var. Bu mevsimde bahçe bakımının püf noktaları ise şunlardır:

Budama: Kuru, yaşlı, zayıf yada bitkilerin gelişimini engelleyecek şekilde oluşan bölümlerin kesilmesi işlemidir budama. Bahçe bakımında; hem bitkilerin hem de ağaçların sağlıklı bir şekilde büyümesi ve gelişmesi için önemli bir işlemdir. Form budaması, gençleştirme budaması, meyve budaması ve ölü dal budaması olmak üzere dört farklı türde yapılır.

Gübreleme: Kış mevsiminde; bitkilerin ve ağaçların kış uykusuna yattığını biraz önce belirtmiştik. Fakat bu durum gübreleme işleminin bittiği anlamına gelmiyor. Soğuk havalarda da gübreleme işlemine devam edilmelidir. Fakat bu mevsimde yaz döneminde kullanılan azot ve fosfat ağırlıklı gübreler yerine, daha çok potasyum ağırlıklı gübreler uygulanmalıdır. Bitkiler için de daha çok organik gübre veya koyun gübresi tercih edilmelidir. Yine bu mevsimde bitkilerin kök bölümünü sıcak tutmak önemlidir.

Drenaj kontrolü: Bilmeyenler için hemen söyleyelim. Drenaj; toprağın su tutma kapasitesini aşan durumlarda veya fazla suyun toprak içinde yatay veya düşeyde hareket etmesi veya geçirim özelliği olmayan bölümlerde çeşitli sebeplerle oluşan suyun, alandan tahliye edilmesi işlemidir. Özellikle kış mevsiminde ki yoğun yağışlar nedeniyle, peyzaj alanlarında drenaj problemleri görülebilir.

İhmal edilmesi veya kontrol edilmemesi durumunda bitkilerin köklerine zarar verir veya sağlıklı gelişimini engeller. Bu nedenle kış aylarında mutlaka drenaj kontrolü yapılmalıdır. Yani fazlalık olan suyun mutlaka tahliye edilmesi ve dışarı atılması gerekir.

Kışlık ilaçlamalar: Bitkilerin ve ağaçların ilaçlama işlemi sadece ilkbahar ve yaz aylarında değil, kış aylarında da devam eder. Çünkü her mevsim uygulanan ilaç türü ve ilaçlama yöntemi farklıdır.          Bu mevsimde yoğun olarak görülen ve bitkilere, bitki köklerine ve ağaçlara zarar veren bazı böcek türleri için mutlaka ilaçlama yapılması gerekir. Fakat bu ilaçlama; bilinçli ve doğru bir şekilde, aynı zamanda ziraat mühendislerinin belirlediği takvime göre yapılması gerekir. Bilinçsiz olarak ve kötü ekipmanlarla yapılan ilaçlamalar hem size, hem de çevreye zarar verebilir.

Toprak işlemesi: Bu mevsimde; bitkilerin ve ağaçların kök boğazında ki toprak kabartılmalıdır. Daha sonra kabartılan toprağa, yaprak çürüntüsü, torf, organik gübre gibi toprağı koruyan malzemeler de eklenmelidir. Bu sayede don olaylarına karşı toprak korunmuş olur.

Yeni bitki ekimi: Kış mevsiminde; ekilebilecek bitki çeşitliliği, yaza göre biraz daha az olsa da yine de mevcut bitkiler arasından dilediğinizi seçip ekim yapabilirsiniz. Bahçenizde bulunan zayıflamış, çürümüş, işlevini ve canlılığını kaybetmiş olan bitkileri söküp, yenileriyle değiştirebilirsiniz.

Sulama: Yağışların en fazla olduğu iki mevsimden birisidir kış mevsimi. Bu nedenle kış aylarında sulama işlemlerinin minimum seviyede tutulması yeterlidir. Fakat saksıda yetişen bitkiler ve çatı altı bitkileri için belirli aralıklarla sulama işlemine devam edilebilir.

Çim bakımı: Soğukların ve yağışların etkili olduğu bu mevsimde çim bakımı ihmal edilmemeli ve düzenli olarak yapılmalıdır. Kışın sadece uzayan bölümlerin biçilmesi yeterlidir.

Yer değişimi: Her bitkinin sevdiği ve tercih ettiği güneş ışığı durumu birbirinden farklıdır. Yani bazı bitkiler direkt güneş ışığını severken, bazıları kısmen güneşi tercih ederler. Bu durumu göz önünde bulundurarak, bitkilerin yerleri 15 günde bir değiştirilmeli, yarı gölgede veya tam olarak gölgede olan bitkiler, tamamen güneş ışığına maruz kalan bitkilerle değişim yapılmalıdır.

İlkbahar Mevsiminde Bahçe Bakımı

Soğukların azaldığı, kış uykusunda ki bitkilerin uyandığı ve ağaçların çiçek açmaya başladığı ve tabii ki en keyifli mevsim olan ilkbahar mevsimi aynı zamanda insanlar da canlılık katan bir mevsimdir. Aynı zamanda toprağın yavaş yavaş ısınmaya başlaması sebebiyle ekim – dikim işlemlerinin daha rahat yapılabildiği mevsimdir. Bu mevsimde; bahçe bakımı konusunda uygulanması gereken ilk işlem toprağın havalandırılmasıdır.

Havalandırma işleminin en önemli faydası bitkilerin sağlıklı bir şekilde gelişmesine yardımcı olmasıdır. Bir sonra ki işlem ise yetersiz görülen alanlara toprak takviyesi yapılması işlemidir. İlkbahar mevsiminde bahçe bakımının püf noktaları şunlardır;

Gübreleme: Havaların ısınmaya ve sıcaklıkların artmaya başladığı bu mevsimde yeni bitkiler ekilmeden önce toprağın gübrelenmesi gerekir. Çünkü toprağın ihtiyacı olan fosfat, azot, potasyum gibi maddelerin alınması açısından gübreleme önemli bir faktördür. Fakat gübreleme işleminden önce toprak analizi yaptırılmalı ve gübre miktarı buna göre ayarlanmalıdır. Böylece eksik yada fazla gübrelemenin önüne geçilmiş olur.

Çim ekimi: İlkbahar mevsimi; çim ekimi için ideal bir mevsimdir. Bu dönemde çim ekmek toprağın bahara hazırlanması açısından da önemlidir. Çim ekiminden sonra sulama işlemi de dikkatli bir şekilde yapılmalıdır. Çünkü yeni ekilen çimlerin gereğinden fazla şekilde sulanması, içinde ki organik maddelerin kaybolmasına neden olur.

Çimlendirme işleminden sonra yapılması gereken bir diğer işlem de yıl boyunca birkaç defa organik veya suni besin takviyesi işlemidir. Ayrıca yabani otların temizlenmesi ve tırnaklama işleminin yapılması da fayda sağlayacak işlemlerdir.

Yaz Mevsiminde Bahçe Bakımı

Bilindiği gibi yaz mevsimi; hava sıcaklıklarının en yüksek seviyede olduğu dönemdir. Bu mevsimde bahçe bakımı biraz daha hafif şekilde yapılabilir. Çünkü daha çok sulama ağırlıklı bir bahçe bakımı yapıldığı mevsimdir yaz mevsimi. Yaz mevsimi için bahçe bakımının püf noktaları şunlardır:

Çiçek dikimi: Bu dönemde begonya, yıldız, kana çiçeği ve glayör gibi çiçeklerin dikilmesi uygundur. Dikilen çiçekler mevsim şartları göz önünde bulundurularak ve ihtiyaca göre sulanması gerekir. Çünkü bazı çiçekler bol miktarda suyu severken, bazıları daha az suya ihtiyaç duyarlar.

Çiçeklenme dönemi sona erenler sökülerek, yerlerine mevsime uygun olan çiçekler dikilebilir. Bol suyu seven bir çiçek olan nilüferi ise killi toprakla hazırlanmış olan yere dikmek daha uygun olur.

Sulama: Çoğu zaman yaz aylarında bol miktarda sulama yapılması gerektiği düşünülür. Fakat bu bazen yanıltıcı olabilir. Çünkü her ağacın, her bitkinin su ihtiyacı birbirinden farklıdır. Bu nedenle sulama yapmadan önce hangi bitkinin yada ağacın ne kadar su ihtiyacı olduğunun belirlenmesi ve sulamanın buna göre yapılması gerekir.