L Carnitine Nedir? Ne İşe Yarar? Yan Etkileri Nelerdir?

1952’de Carter ve arkadaşları, L-karnitini Tenebrio molitor’da (un kurdu) vitamin benzeri bir aktivite gösterdiği ve organizmanın büyümesini teşvik ettiği için vitamin BT olarak adlandırmışlardır.  L-karnitinin; 1958’de mitokondri yağlarının yakılmasını arttırdığı ve yağ asitlerinin oksidasyonunda önemli rol aldığı, 1973’de eksikliği olması durumunda primer rahatsızlıkların ortaya çıktığı saptanmıştır. Ayrıca L- Karnitin Biyokimyası alanında 1950 ve 1980 yılları arasında L-karnitinin metabolik etkileri üzerine çalışmalar yapılmış ve 1980’den sonra ticari olarak satışı yapılmıştır.

L Carnitine Yağ Yakıcı

L-karnitin vücuda endojen ve eksojen olarak iki farklı yoldan sağlanabilir. Vücutta en fazla sentezlendiği yerler karaciğer, böbrek ve beyindir. L-karnitinin en zengin kaynakları kırmızı et , balık, tavuk ve süt ürünleridir. Diğer meyve, sebze ve tahıllar ise L Carnitine oranları çok daha azdır. Ayrıca anne sütünde önemli ölçüde bulunan L-karnitin bebeklerin ilk gelişimleri sırasında karnitin ihtiyacını karşılamaktadır.

Doğada birçok besin maddesinde bulunabilen L-karnitin bitkisel besinlerde az miktarda iken hayvansal besinlerde daha çok miktarda bulunur. Ancak bitkisel ve hayvansal yağlarda L-karnitin bulunmamaktadır. Karnitin zararları, yan etkileri ve uzun vadede yarattığı etkileri yazımızın devamında okuyabilirsiniz.

L Carnitine Fonksiyonları Nelerdir?

• Vitamin benzeri bir etkiye sahiptir ve B grubu vitaminleri arasında yer alır.
• Lipit metabolizmasında ve enerji üretiminde rol alır.
• Serbest KoA için gerekli ortamı sağlar ve bağlı durumdaki KoA’yı dengeler.
• Hücre zarını korur ve ayarlar.
• ATP’nin elde edilmesini optimize eder.
• Kan amonyak konsantrasyonunun regülasyonunu sağlar.

L-Carnitine Nedir? Yağ Metabolizmasındaki Rolü

L-karnitin yağ metabolizmasında önemli bir rol oynar. Gece aç karnına ve düşük ila orta yoğunlukta egzersiz sırasında, uzun zincirli yağ asitleri, iskelet kası da dahil olmak üzere çoğu doku tarafından kullanılan ana enerji kaynaklarıdır. L Carnitine’in ana işlevi,uzun zincirli yağ asitlerini mitokondriyal iç zar boyunca taşımaktır, çünkü iç zar hem uzun zincirli yağ asitlerine hem de yağlı asil-CoA esterlerine karşı geçirimsizdir.

Mitokondriye girdikten sonra, yağ asitleri B-oksidasyonu yoluyla asetil-Coa’ya ayrılabilir. Karnitin ayrıca, piruvat dehidrojenaz (PDH) kompleksi ve dolayısıyla karbonhidrat metabolizması yoluyla akının Düzenleyicisi olan mitokondriyal asetil-CoA/CoASH oranının korunmasında önemli bir rol oynar.

L Carnitine Diyeti ile Zayıflama Mümkün Mü?

L-karnititin zayıflamaya olan etkisi ilgili net kanıtlar bulunmamakla birlikte kimi araştırmalara göre verimli bulunurken kimi araştırmalara göre yağ yakımına etkisizdir. L-karnitin takviyelerindeki amaç vücutta yoğunluğunu arttırarak yağ yakımını hızlandırmaktır. L Carnitine diyeti vücut yeterli C vitamini alırsa ve karnitin içeriği yüksek olan et, balık ürünlerini  tüketirse kendiliğinden l-karnitini üretecektir. Yeterince hayvansal protein tüketmeyenlerde ve doğuştan primer karnitin eksikliği olan kişiler yeterince alamayabilir veya üretemeyebilir. Bu durumlarda ek takviyeye ihtiyaç duyulabilir. Ancak bu tür takviyelerin, bireysel ihtiyaçlar ve genel sağlık durumunuz göz önünde bulundurularak hekim ve sporcu eğitmeni kontrolünde kullanılması en doğru olanıdır.

Ette nispeten büyük miktarlarda bulunan bir madde olan L-karnitin (Latince caro-carnis kelimesi et veya kas anlamına gelir). Karnitinin yağ metabolizmasını iyileştirdiği, yağ kütlesini azalttığı ve kas kütlesini arttırdığı iddia edilmektedir. Bu nedenle, L Carnitine genellikle kilo vermek, vücut yağını azaltmak amaçlarıyla kullanılır.Bazı sporcular, yağ ve yedek kas glikojeninin oksidasyonunu arttırmak için karnitin kullanırlar.Ancak dikkat edilmelidir  ki bu gibi takviyelerin yağ yakımını hızlandırmasına rağmen yan etkileri ve diğer metabolizmalara olan etkileri hala net açıklanamamaktadır.

Diyet karnitin yetersiz olsa bile, sağlıklı insanlar fonksiyonel vücut depolarını korumak için metiyonin ve lisinden yeterince L Carnitine üretebilme potansiyeline sahiptir (Bu nedenle karnitin bir vitamin olarak değil, vitamin benzeri bir madde olarak kabul edilir). Karnitin zararları konusu ile insan metabolizmasının son ürünüdür ve sadece idrar ve dışkıda atılım yoluyla vücuttan kaybolur.

L Carnitine Nasıl Kullanılır?

Karnitin ne işe yarar sorusunun cevabı olarak karnitin takviyesinin kilo kaybına yardımcı olduğu inancı, karnitinin düzenli oral alımının kas karnitin konsantrasyonunu arttırdığı varsayımına dayanır. da  kastaki Başka bir varsayım  karnitin konsantrasyonu artarsa, yağ oksidasyonu da artar, böylece vücut yağ depolarının kademeli olarak kaybolmasına neden olur. l-carnitine kullananlar, yapılan çalışmalar oral karnitin alımının kas karnitin konsantrasyonunu değiştirmediğini göstermiştir.

Ek olarak,enzim kinetiğine dayanan hesaplamalar , dinlenme koşullarında insan kasının, karnitin palmitoil transferaz I (CPT I) enziminin maksimum aktivitede çalışmasına izin vermek için yeterli serbest karnitine sahip olduğunu göstermektedir.

L-Karnitinin Antioksidan Etkisi

Fe⁺²‘ler organizmada serbest oksijen radikallerinin sentezini arttırır. L-Karnitin ise Fe++’lere bağlanarak oluşturduğu bileşikler ile lipit peroksidasyonun azaltır. L-Karnitin hidroksil radikalinin oluşması için gerekli olan demiri şelatlar ve Fenton reaksiyonunda bu radikal üretimini baskılayarak antioksidan etki gösterir.

L-Karnitin uzun zincirli yağ asitlerinin mitokondri matriksine taşınmasını sağlar ve asetil KoA’ nın trikarboksilik asit çemberine dahil olması ile bu reaksiyon için gerekli olan oksijenin önemli bir kısmı ortamdan uzaklaştırılır. Elektron taşıma zincirinde oksidatif fosforilizasyonla ATP oluşur ve bu siklusun sonunda oksijen H2O’ ya dönüştürülerek serbest oksijen konsantrasyonu düşer ve kısmen oksijen radikalleri hasarının önüne geçilmiş olur. Serbest radikalleri yakalayarak ve bağlayarak da antioksidan özellik gösterir.

L-Karnitin Nedir Ne İşe Yarar

Serbest radikallerin oksijenle reaksiyonu oldukça hızlıdır. Çoklu doymamış yağ asitleri ve fosfolipidler otooksidasyona eğilimlidir. Yapılan bir dizi çalışmada otooksidasyon ve özellikle radyasyon etkisi ile de ortaya çıkan lipid peroksidasyonunun, hücre membran yapısını bozarak, membran permeabilitesinde artışa sebep olduğunu göstermiştir. Bununla birlikte de enzim aktivitelerinde gerileme ve DNA yapısal hasarları ortaya çıkar. Bu noktada L-Karnitin membran oluşumu ve rejenarasyonu için önemli olan fosfolipidlerin sentezini arttırarak ve bu fosfolipid reaçilasyonu uyararak etki gösterir.

L- Karnitin gastrik mukoza üzerine de antioksidatif etkiye sahiptir. L-Karnitin membran stabilizasyonu sağlayarak serbest radikallerin oluşturduğu membran hasarın önüne geçebilir ve bununla birlikte mitokondriyal defektleri de önleyebilir. Böylece radikallerden ileri gelen kaçağı minimize ederek, enerjide tasarruf sağlayabilmektedir.

L Carnitine Eksikliği

L-karnitin eksikliği kronik böbrek yetmezliği, diyabet ve siroz gibi kronik hastalıklarda sık görülmesine rağmen genellikle yetersizliği nadir görülür. L-karnitin eksikliğinde  fiziksel performansta azalma, hızla beliren halsizlik, yorgunluk yağ metabolizmasında düzensizlik, dokularda artan yağ depolanması, enfeksiyonlara karşı duyarlılıkta artış ve kandaki yağ seviyelerinin yükselmesi tespit edilebilir. L-Carnitine kullananlar için belirli ilaçların uzun süreli kullanımlarının da, L-karnitinin eksikliğine yol açtığı saptanmıştır.

Karnitin, kardiyovasküler hastalıkların, son dönem böbrek hastalıklarının, diyalize bağlı hipertansiyonun, kalıcı depresif bozukluğu ve alkolsüz yağlı karaciğer hastalığının tedavisinde kullanılmıştır. Bununla birlikte,karnitinin antiobezite etkileri ile ilgili kanıtlar hala sonuçsuzdur.

L-Karnitinin Yan Etkileri

The American Journal of Clinical Nutrition‘da yayınlanan araştırma sonucu vejeteryan beslenen bireylerde l-karnitinin kanda düşük seviyelerde olduğu ortaya konmuştur. Bu yüzden vejeteryanlar için karnitin kullanımı uygundur.

Hamilelik ve hamilelikten sonraki dönemlerde alınan l-karnitin yetmezliğinden dolayı l-larnitin seviyeleri hızla düşer. Hamileliğin 12. Haftasında artan demir ihtiyacından dolayı karnitin biyosentezi azalır ve takviye karnitin doktor tavsiyesi ile kullanılabilir.

Bebekler gerekli karnitini anne sütünden karşılamaktadır. Ek gıdaya geçiş döneminde yetersiz karnitin alımı olabilmekte ve bunun sonucu beta oksidasyon ve nitrojen dengesinde sorunlar oluşabilmektedir.

Karnitin Alımı Sonrası Ortaya Çıkabilecek Sonuçlar

L- karnitin çalışmaları  sonrasında performans artışı üzerinde etki sağladığı yönünde hipotezler gerçeklik kazanmaktadır. L- karnitinin enerji seviyelerini arttırma, kas kütlesini arttırma ve iyileştirme ayrıca kilo kaybı üzerine etkisi olduğu kanıtlanmıştır. Karnitin zararları, bu durumlarda bireyin vücudundaki l-karnitin düzeyinin önemli bir etkisi vardır. Eğer birey sadece kilo verme süresini hızlandırmak istiyor ise bu konuda l-karnitinin etkisi oldukça düşüktür.

Vücudumuzda yeteri kadar l- karnitin olmadığı sürece yapılan diyet ve sporun yeterli etkisi olmamaktadır. Bundan dolayı vücudumuzun l-karnitin ihtiyacını karşılayabilmek için süt ve süt ürünleri, et ürünleri tüketilmelidir ve takviyeden ziyade doğal yolla alınan l-karnitinin biyoyararlılığının daha yüksek olduğu unutulmamalıdır. Hardline Karnitin Kullananlar

L Carnitine Kullanılabilecek Durumlar

• Yağ yakımı için l-karnitin kullanabilecek kişiler;
• Kilo vermekte zorlanan kişiler
• Dirençsiz ve yorgun kişiler,
• Vücut gelişimine ihtiyaç duyanlar kişiler
• Performans arttırmak isteyenler kişiler
• Karnitin hızını geliştirmek isteyen kişiler
• Yağ yakımı dışında l-karnitin kullanabilecek kişiler;
• Vücudunda L-Karnitin eksikliği bulunan kişiler
• Vejetaryen kişiler
• Hamilelik döneminde doktor tarafından l-karnitin eksikliği tespit edilmiş kişiler
• Kemik sağlığını desteklemek isteyen kişiler

The Norwegian Scientific Committee for Food Safety 2015 yılında yayınladığı L-karnitini değerlendirdiği raporda EFSA (Avrupa Gıda Güvenliği, Europian Food Safety Authority)’ ya göre günlük ideal karnitin dozu 2 gr/gün iken, NFSA (Norveç Gıda Güvenliği, Norwegian Food Safety Authority ) ise 1.5 gr/gün olarak bildirmiştir.

Besinlerden alınan l-karnitin biyoyararlılığı çiğ besinlere göre ısıl işlem görmüş besinlerde daha fazladır. Bundan dolayı besin pişirme yöntemlerine dikkat edilmeli; haşlama, ızgara, fırında pişirme gibi yöntemler kullanılmalıdır.

Amino asitler içerisinde hakkında en çok konuşulanlardan birisi olan l-karnitin kullanımı sonrası oluşan kalp hastalıkları nedeni ile de ismi anılıyor. Bu kaynak yardımı ile L Carnitine kalp rahatsızlıklarına olan etkileri konusunda yapılan araştırmalar hakkında bilgi alabilirsiniz.

L-Carnitine ile Zayıflayanlar

1. L-Carnitine bir supplement olarak yağ yakım sürecini destekler ve kullanım amacı ile yağ yakar.
2. L-Carnitine’ler sadece içerek zayıflatabilen hiç bir ürün olmadığı gibi kesinlikle mucizevi destekleyiciler değildirler. Düzenli spor yaptığınız süreçlerde kullanılması önerilmiştir.
3. L-Carnitine’lerin bir çok artık yağ yakımı sürecini destekleyici farklı içerikleri ihtiva eder.
4. En fazla sıvı olarak tükelilen L-Carnitine genelde spordan yarım saat ile kırkbeş dakika öncesinden kullanılır. Kalite hammadde açısından içeriğinde Carnipure bulunur.
5. Spor Antrenmanları ve beslenme düzenini kesinlikle aksatılmaması, sekteye uğratılmamalıdır. Spor ve yardımcı ürünleri bir bütün olarak görmeli ve ancak birlikte kullanıldıklarında etki yarattıkları bilinmelidir.
6. Bu tarz tavkviyeleri kullanmadan önce mutlaka tam teşekküllü bir hastanede HEKİM TARAFINDAN check-up yaptırıp sonuçlara göre, yararları ve zararlarını öğrenerek hareket etmelisiniz.