Permakültür Nedir? Sürdürülebilir Yaşam Mümkün Mü?

Permakültür sadece yeni bir bahçıvanlık yöntemi değildir. Dünya gezegeni üzerinde yaşamın sürdürülebilir bir yoludur. Bu kavramı bazılarımız ilk kez duyuyor olabilir. Bazılarımız ise bu tasarım anlayışı hakkında bilgi sahibidir. Hatta hayalini kurduğumuz yaşamın tam da bu anlayış ile gerçekleşebileceğinin farkındadır.

2020 yılının başında hayatımıza kâbus gibi çöken korona virüs hepimiz tarafından bilinmektedir. Salgın sırasında özellikle büyük şehirlerde yaşayanlar çok etkilenmiştir. Buda doğadan kopmuş olmanın fiziksel ve ruhsal zorluklarını çarpıcı bir şekilde göstermiştir. İnsanlar bu dönemde özellikle Permakültür Kitap arayışları içerisine girmişlerdir. Bu yüzden insanlar karantina süreçlerinde ciddi zorluklar yaşamıştır.

Permakültür Nedir ve Nasıl Yapılır?

Korona, bizim birçok şeyi anlamamıza neden olmuştur. Bu şeylerden bir tanesi de yaşadığımız doğadır. Yeni dünya düzeninde insanlar kent hayatını terk edip bahçe yaşamına yönelmiştir.  Bu yüzden de doğayla iç içe olan bu yaklaşımını anlamaya çalışmak faydalı olacaktır. Peki permakültür yaklaşımı nedir?

1970’lerde Avustralyalı iki bilim insanı tarafından geliştirilen bir yaklaşımdır. Özellikle 2. Dünya Savaşı’nın etkilerini toparlamak amaçlı bulunmuştur. Çünkü savaş geleneksel tarımın yok olmasına neden olmuştur. Bu yüzden de hayvan ve bitki türleri zarar görmüştür. Bu iki bilim insanının yaptıkları yaklaşım bu zararı azaltma yönündedir. Aynı zamanda ekolojik bir tasarıma da sahiptir.

Bu iki bilim insanının yaptıkları ortak çalışmalar sonucunda permakültür anlayışı ortaya çıkmıştır. Bu yaklaşım zamanla tüm dünyada yaygınlaşmaya başlamıştır. İnsanlar bu yaklaşım sayesinde aslında tüm ihtiyaçlarını doğayla uyumlu olarak giderebileceklerini anlamışlardır. Bu yaklaşım sağlıklı, bereketli ve sürdürülebilir bir yaklaşımdır. Ayrıca bunun temeli bilimsel kanıtlara dayanmaktadır. Kelime, İngilizce permanent (kalıcı) ve agriculture (tarım) kelimelerinin birleşmesinden oluşmaktadır.

Korona Sonucu Ekolojik Paradigma Değişimi; Permakültüre Giriş

Permakültür yaklaşımının yaratıcısı ve isim babası bir Moğol bir biyologdur. Yapmış olduğu tanımla doğal ekosistemlerin çeşitliliğine dikkat çekmiştir. Bu yaklaşımla yapılmak istenen şey istikrar ve esnekliğe sahip olan tarımsal üretimdir. Burada ekosistemlerin bilinçli tasarımı çok önemlidir. Ayrıca bakımlarını sağlanması da yine bir o kadar önem arz etmektedir.

Permakültür insan ile arazinin ahenkle birleşmesine imkân tanır. Bunu da gıda, enerji ve barınak gibi maddi ve manevi ihtiyaçlardan karşılar. Bu ihtiyaçların karşılanması sürdürülebilir bir şekilde gerçekleşmektedir. Çünkü yaklaşım doğayla birlikte gelişme felsefesini içermektedir. Bu yüzden sürdürülebilir olan yöntemler tercih edilmektedir.

Sürdürülemeyen yaklaşımlar bu yaklaşım başlığı altına alınmamaktadır. Aslında bu yaklaşıma doğal tarım yöntemi de diyebiliriz. Bu doğal tarım biçimi için harcanan enerji seviyesi çok az olmalıdır. Çünkü her sistem enerji gerektirir. Ancak bir sistemin sürdürülebilir olması için alınan verimin harcanan enerjiden fazla olması gerekmektedir.

Permakültür Teknikleri ve Esasları

Bu doğal tarım yöntemiyle ilgili dünya genelinde birçok kitap yazılmaktadır. Bunlardan en önemlisi Bill Mollison tarafından yazılan kitaptır. Bu kitabın ismi permakültür bir tasarımcı el kitabıdır. Bu kitap içerisinde bu doğal tarım yöntemine ilişkin ilkeler yer almaktadır. Aynı zamanda bu kitapta tavsiyeler ve yöntemlerde bulunmaktadır.

Kitapta yer alan birinci ilke yeryüzünü özen göstermektir. Bu ilke içerisinde canlı ve cansız bütün varlıklar yer almaktadır. Çünkü bu varlıkların devamı ve çoğalması için gerekli koşullar sağlanmalıdır. Bu ilke, bu varlıkların yaşaması için çok önemlidir. İkinci ilke içerisinde insanlara özen gösterme yaklaşımı barındırır.

İnsanların; gıda, barınak, eğitim ve tatmin edici sosyal ilişkilere sahip olmaları gerektiğine dikkat çeker. Aynı zamanda insanların kaynaklara ulaşmaları sağlanmalıdır. Üçüncü ilke permakültür yaklaşımını genellemektedir. Bu ilke içerisinde nüfus ve tüketim gibi konulara sınırlandırma getirmektedir. Aynı zamanda üretim fazlası mallarında paylaştırılması gerektiği üzerinde durmuştur. Bu ilkeleri gerçekleştirmek için zaman ve para gereklidir.

Permakültür Bahçeleri ve Bu Doğal Tarım Yönteminin Felsefesi

Organik tarımın babası olarak bilinen Japon tarımcı ve yazar Fukuoka bu yöntemin felsefesini açıklamıştır. Fukuoka, ekin sapı devrimi isimli kitabında permakültür felsefesini doğayı kapsayacak biçimde açıklamaktadır. Buna göre bu felsefe doğaya rağmen değil, doğa ile çalışmanın düşüncesidir. Yani uzun süreli düşüncesizlik ve emek yerine uzun süren düşünceli bir gözlem anlamına gelmektedir.

Ögeleri tek ürünlük bir sistem olarak görmek yanlıştır. Bu yüzden bitkilerle hayvanların tüm işlevini göz önünde bulundurmak gerekmektedir. Yani kısaca ele almanın felsefesidir. Bu doğal tarım yönteminin felsefesi bu şekilde ifade edilmektedir. Peki bunu bahçelerimize nasıl uygulayabiliriz? Yazımızın başında da belirttiğimiz gibi birçok insan korona sebebiyle bahçeye yönelmiştir. Bu yüzden de kendi alanlarında meyve ve sebze ekmektedirler.

Ancak bunu nasıl yapmaları gerekir? Başka bir deyişle herkesin bahçeye mi ihtiyacı vardır? Hemen cevap verelim. Hayır. Permakültür için geniş bir bahçeye ihtiyacınız yoktur. Balkonunuzda bulunan saksılarla da gayet bu tarımı yapabilirsiniz. Unutmayın burada amaç doğayla birlikte gelişmektir. Yani bitki ve hayvan türlerini önemsediğiniz sürece geniş bir alana ihtiyacınız yoktur.

Permakültür Evleri İçin Nelere İhtiyacınız Vardır?

Herkesin geniş bir bahçesi olmayabilir. Ancak hepimiz büyüklükleri farklı da olsa bir evde oturmaktayız. Bu yüzden sizin sürdürülebilir bir tarım yapmak için bahçeye ihtiyacınız yoktur. Bu tarım çeşidini kendi evlerinizde de yapabilirsiniz. Ancak permakültür kavramına sadece tarım olarak bakmamalısınız. Çünkü bu kavram bütün doğayı kapsamaktadır.

Yapılan bir işin sürdürülebilir olması için enerji kullanımı düşük olmalıdır. Yani elde edilen verim kullanılan enerjiden yüksek olmalıdır. Permakültür anlayışında bu durum genelleştirilmiştir. Yani sadece bitkileri ekip büyütmek yeterli olmaz. Evinizde böyle bir çaba içerisine girecekseniz daha detaylı bir çalışma gerekmektedir.

Özellikle evlerinizdeki enerji kullanımını azaltmakla başlamalısınız. Örnek verecek olursak odalarınızda bulunan ampulleri enerji tasarruflu olanlarla değiştirebilirsiniz. Ayrıca banyo kullanım saatlerini ve günlerini de azaltmalısınız. Çünkü bu felsefe sadece elektrik enerjisini kapsamamaktadır. Bu yüzden diğer ihtiyaçlarınızı da azaltmalısınız. Özetle bu yaklaşımın temeli, doğaya karşı gelip kafa tutmak yerine onunla hareket etmektir.

Modern Yaşam Mı Yoksa ParmaKültür Yaşamı Mı?

Bu yaklaşımın temelinde minimal düşünmek yatmaktadır. Bu yüzden mümkün olan en küçük alan kullanılmaktadır. Ayrıca şehir ve köyler için yaşamı destekleyen bir sistem oluşturulmaktadır. Bu amaçla arazinin ve yapıların karakteristiğiyle bitki ve hayvanların özellikleri bir araya gelir. Permakültür temelinde doğal ekosistemlerin özelliklerini gözlemler. Ayrıca onları taklit eden bir modeldir.

Aynı zamanda bu yaklaşımda, sağlam etik değerler yer almaktadır. Sürdürülebilir yaşam sistemleri tasarlanmaktadır. Tasarımda göz önüne alınan en önemli unsurlar ise şöyle sıralanabilir. Tasarlanan sistemler olabildiğince uzun ömürlü ve az emekli tasarlanmalıdır. En fazla fayda için mevcut durumda mümkün olan en az değişime gidilmelidir. Güneş enerjisi ile beslenen bu sistemler kişilerinde ihtiyaçlarını karşılamalıdır.

Permakültür felsefesine göre yaşamayı tercih etmek modern dünyanın nimetlerinden vazgeçmektir. Modern dünyanın sunduğu kolaylıkları kullanarak sürdürülebilir bir yaşam kurgulanabilir. Burada önemli olan modern yaşantı ile doğayı bütünleştirmenin bir yolunu bulmaktır. Permakültür sürdürülebilir yaşama geçmek için etkili ve başarısı kanıtlanmış bir sistemdir.