Buğday Fiyatlarındaki Artış Durdurulamıyor ! Açlık Endişesi…

Rusya’nın Ukrayna’ya işgali ile buğday fiyatlarında başlayan artış durdurulamıyor. Dünyanın buğday ihracatının yüzde 30’unu elinde tutan bu iki ülkedeki savaş sebebi ile açlık ve kıtlık yaşanma ihtimalinden dolayı derin endişe duyuluyor.

Buğday Fiyatlarındaki Artış Durdurulamıyor ! Açlık Endişesi…

Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü (FAO), Rusya‘nın Ukrayna’yı işgali ile başlayan savaş nedeniyle dünya genelinde açlığın ve kıtlığın artmasından endişe duyuyor. Teşkilatın Almanya, Avusturya ve Lichtenstein Genel Müdürü Martin Frick, Rusya ve Ukrayna’nın dünyanın önde gelen buğday ihcaratçıları olduğunu ve bu sebeple Rusya’nın Ukrayna’yı işgali ile buğday fiyatlarının küresel çapta hızlı bir şekilde arttığını ifade etti.

Rusya ile Ukrayna, dünyada küresel çaptaki buğday ihracatının yüzde 30’unu elinde bulunduruyor. Rusya’nın Ukrayna’yı işgali ile buğday fiyatları geçtiğimiz günlerde hızla tırmanışa geçerek rekor üstüne rekor kırmıştı. Bugün de yüzde 10 artışla Avrupa’da buğdayın ton fiyatı 418,74 Euro’ya yükseldi.

Alman bankası Commerzbank’ın analistlerinden Carsten Fritsch, Rusya ve Ukrayna’nın dünya piyasalarından koptuğunu, bu durumun özellikle Kuzey Afrika ülkeleriyle Ortadoğu’da çok büyük endişe yarattığını dile getirdi.

Özellikle Kuzey Afrika ve Ortadoğu ülkeleri Rusya ve Ukrayna’dan buğday alıyor ve genellikle de sübvansiyonla ekmek üretilmesini sağlıyor. Bu ülkelerin çoğunda pek çok diğer az gelişmiş ülkelerde olduğu gibi ekmek temel gıda maddesi olma özelliğine sahip ve çok önemli. Bu ülkelerde buğday aşırı sıcak ve kurak iklim nedeniyle yetişmiyor.

Rezervler Son Dokuz Yılın En Düşük Seviyesine İndi

Buğday fiyatlarının artmasına neden olan bir diğer faktör de dünya çapında rezervlerin dolu olmaması. Uluslararası Hububat Konseyi’nin (IGC) verilerine göre dünyanın önde gelen ihracatçılarından Avrupa Birliği (AB), Rusya, Amerika Birleşik Devletleri (ABD), Kanada, Ukrayna, Avusturalya, Kazakistan ve Arjatın’de, 2021/2022 hasat dönemi için rezervler, 57 milyon ton ile son dokuz yılın en düşük seviyesine indi.

Bu miktarın dünyanın ihtiyacının 27 günlük kısmına denk geldiğini belirten IGC, söz konusu ülkeler arasından Rusya ve Ukrayna çıkarıldığında mevcut buğday rezervinin dünyanın ihtiyacını sadece üç hafta karşılayabileceğini belirtti.

Dünyadaki Buğday Rezervlerinin Yarısı Çin’de

Uluslararası Hububat Konseyi’nin verilerine göre 131 milyon ton ile Çin dünyadaki buğday rezervlerinin neredeyse yarısını elinde tutuyor. Çin’deki buğday miktarına dair verilerin doğruluğunu bağımsız kaynaklardan teyit etmek mümkün değil, çünkü Pekin hükümeti buğdayı stratejik ürün saydığı için kesin verileri açıklamıyor.

Buğdayın stratejik ürün sayılması politikası çerçevesinde Çin yönetimi 2005-2006’dan itibaren buğday satın alımı için asgari taban fiyatı uygulamasını yürürlüğe koydu. Çin bu uygulama ile çiftçilerini buğday üretimine teşvik etmeyi hedefliyor. Çin geçen yıl sadece Kuzey Kore’ye 1 milyon ton buğday ihraç etti.

Uluslararası Hububat Konseyi (IGC) ekonomistlerinden Alexander Karavaytsev, son iki yıl zarfında gıda tedariğinde güvence konusunun öne çıktığını, bunun sonucu olarak da Pekin’in yedi yıl aradan sonra 2021’de taban fiyatını artırdığını söyledi. Hububat üretimi çiftçiler için cazip kılınmaya çabalanıyor.

Karavaytsev, sadece Çin‘de değil başka ülkelerde de kötü hasat ve pandemi nedeniyle son iki yılda gıda temininde güvence konusunun ana gündem maddesi haline geldiğini ifade etti. Buğday fiyatları Avrupa’da son iki yılda hemen hemen ikiye katlanarak ton fiyatı önce 390,75 euro oldu. Bugün de fiyatların yüzde 10 artışla 418,74 Euro’ya yükseldiği açıklandı.

Türkiye’de Endişe Hakim Bazı Ürünler İhraç Kısıtlaması Listesine Alındı

Yurt dışından ithal ettiği buğdayın yüzde 70’ini Rusya, yüzde 15’ini de Ukrayna’dan karşılayan Türkiye’de de son günlerde buğday sıkıntısı yaşanabileceğine dair derin endişe hakim. Rusya’nın Ukrayna’ya saldırısıyla Türkiye’nin kendi ihtiyacını karşılayıp karşılayamayacağı sorusu merak ediliyor

27 Ocak’ta bazı Tarım Ürünlerinin İhracatına İlişkin Tebliğ Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmişti. Tebliğ, Tarım ve Orman Bakanlığı’na, belirlenen kimi ürünlerin ihracatında, gerektiğinde dönemsel düzenlemeler yapma yetkisi veriyor.

Akabinde 20 tarım ürününün ihracatına ilişkin yetki alan Bakanlık, Rusya-Ukrayna savaşının etkisiyle girilen bu hafta başında önce zeytinyağı, fasulye ve kırmızı mercimek ihracatına kısıtlama getirmişti.

Bugün de yine Resmi Gazete’de yayınlanan bir tebliğ ile bu listeye, Ukrayna’ya Rusya’nın saldırmasıyla oluşabilecek arz sıkıntısı sebebiyle bazı un ve yağ çeşitlerinin de eklendiği duyuruldu. İhracatına kısıtlama getirilen ürün sayısı 37’ye çıktı.

Bu ürünler arasında büyükbaş ve küçükbaş hayvan eti, pirinç, buğday, mısır unu, aşurelik buğday, soya, zeytinyağı, zeytin, ayçiçeği tohumu yağı, pamuk yağı, patates, sivri biber, patlıcan, elma, limon gibi yaygın kullanılan gıda ürünleri bulunuyor.

Tahılın hayvan yemi ve enerji üretiminde kullanılması nedeniyle başka alanları da olumsuz etkileyeceği bildiriliyor. Almanya’daki tavuk ve kanatlı havyan ticareti ile uğraşan çiftçiler, buğday ve mısırın yakıt üretiminde kulanılmasına son verilmesi için hükümete çağrı yaptılar.

Çok sayıda örgüte üye çiftçilerin, Federal Tarım Bakanı Cem Özdemir ile Aşağı Saksonya Eyalet Tarım Bakanı Barbara Otte-Kinast’a’e bir mektup yazarak, küresel çapta yaşanan hububat sıkıntısına dikkat çektikleri ve yakıt üretiminde kullanılmaya devam edilmesi halinde hayvanların yem ihtiyacının karşılanmasında ciddi sıkıntıya girileceğini ve besiciliği tehlikeye atacağını ilettikleri öğrenildi.